HIRUDOTERAPIA

Hirudoterapia to metoda leczenia polegająca na wykorzystywaniu działa-nia medycznego pijawki lekarskiej (Hirudo medicinalis). Działanie pijawki skupia się przede wszystkim na regulacji krążenia dzięki czemu skutecznie leczy wiele chorób układu naczyniowego, endokrynologicznego, nerwowego, kostnostawowego, dermatologicznego czy oddechowego.
Pijawka lekarska znana jest człowiekowi od setek lat. Wspominano już o nich w Starożytności, pisano o nich na egipskich hieroglifach, kilka wzmianek o tych stworzeniach zamieszczonych jest nawet w Biblii. W XX wieku rozwój medycyny klasycznej spowodował ograniczenie wykorzy-stania tych organizmów w terapiach. Jednak zastosowanie hirudyny- głównego składnika śliny pijawki było i jest nadal aktualne. Jej wykorzystanie w medycynie przeżywa obecnie renesans dzięki czemu korzystny wpływ tej terapii możemy obserwować także w medycynie weterynaryjnej.
Do hirudoterapii stosujemy pijawki tylko i wyłącznie z hodowli laborato-ryjnych oraz posiadających świadectwo pochodzenia. Do tej terapii wykorzystujemy trzy gatunki zwierząt z gatunku Hirudo medicinalis: pijawka lekarska lecznicza (Hirudo medicinalis medicinalis), pijawka lekarska apteczna (Hirudo medicinalis officinalis) oraz pijawka lekarska orientalna (Hirudo medicinalis orientalis).
Podczas zabiegu z udziałem pijawek najczęściej poddajemy konia sedacji.
Nie jest to jednak reguła. Jest to uzależnione od umiejscowienia problemu
oraz od temperamentu zwierzęcia. Bywa tak, że konie podczas zabiegu
pozostają spokojne i zrelaksowane bez podawania substancji aneste-tycznych. Pijawka lekarska w swojej ślinie posiada m.in. substancje znieczulające, dzięki czemu samo jej przytwierdzenie do skóry jest mało bolesne. Przytwierdzenie pijawki do ciała żywiciela następuje przez przywarcie do skóry poprzez jej aparat gębowy wyposażony w przyssawki i promieniste szczęki. Każda ze szczęk posiada niemal 100 chitynowych ząbków. Po nakłuciu następuje pobór krwi żywiciela. Pijawka potrafi pobrać taką ilość krwi od żywiciela, która równa jest jej 10-krotnej masie! W tym samym czasie z gruczołów ślinowych pijawki do krwioobiegu żywiciela uwalniają się liczne substancje lecznicze. I tu właśnie zaczyna się cała „magia”. Umiejscowienie pijawek nie jest sprawą prostą i powinien je wykonywać lekarz weterynarii, zoofizjoterapeuta lub technik weterynarii. Wszystkie te osoby powinny przejść odpowiednie szkolenia w tym zakresie. Należy kierować się ścisłymi zasadami ich aplikacji, w przeciwnym razie działamy niezgodnie ze sztuką lekarską.
Po zabiegu pijawki są utylizowane zgodnie z obowiązującymi przepisami. Nie mogą być używane w terapii na innym zwierzęciu.
Skład wydzieliny gruczołów ślinowych pijawki stanowi istną tablicę
Mendelejewa, dlatego też jego działanie znajduje tak szerokie zastosowanie.

W skład wydzieliny gruczołów ślinowych pijawki lekarskiej zalicza się:

• inhibitory krzepnięcia krwi: hirudyna, inhibitory transglutaminaz
  osoczowych I i II – czynniki stabilizujące fibrynę, antystazyna,

• inhibitory agregacji płytek krwi: apyraza , kalina, saratyna, destabilaza,

• hementyna i hementeryna o działaniu fibrynolitycznym,

• PC-LS – czynnik przeciwpłytkowy oraz regulujący ciśnienie tętnicze krwi,

• esteraza cholesterolowa i triglicerydaza odpowiedzialne za rozkład triglicerydów i
  cholesterolu,

• inhibitory proteinaz o działaniu przeciwzapalnym: hirustaza, bdeliny, egliny,

• neuroprzekaźniki: dopamina, acetylocholina, serotonina, histamina,

• endorfiny,

• inhibitory wzrostu: kolagenoza , chloromycetyna, hialuronidaza,

• steroidy: kortyzol, progesteron, estradiol, testosteron, dehydroepiandrosterol,

• antyelastaza odpowiedzialna za rozkład elastazy.
   

WSKAZANIA DO STOSOWANIA
 

Choroby naczyniowe

• zakrzepowe zapalenie żył

• zastój w naczyniach limfatycznych

• krwiaki pourazowe
   

Choroby układu ruchu

• choroba reumatyczna

• choroba zwyrodnieniowa stawów i kości

• zapalenie stawów

• przykurcze i atrofie mięśni

• zapalenie, naderwanie i zerwanie ścięgien

• zapalenie, naderwanie i zerwanie więzadeł
   

Choroby neurologiczne

• niedowłady i zespoły uciskowe nerwów obwodowych

• neuralgia nerwu
   

Choroby przewodu pokarmowego

• zapalenie błony śluzowej żołądka

• zapalenie wątroby

• zapalenie okrężnicy

• przewlekły wrzód żołądka oraz dwunastnicy

• kolki
   

Choroby urologiczne

• zapalenie pęcherza moczowego

• objawy niewydolności nerkowej

Choroby układu oddechowego

• COPD

• zapalenie worków powietrznych
   

Choroby otolaryngologiczne

• ostre i chroniczne zapalenie nerwu usznego

• ostre i chroniczne zapalenie ucha

• zapalenie zatok
   

Oftalmologia

• proces zapalny dróg naczyniowych oka

• jaskra

• krwiaki pourazowe gałki ocznej
   

Choroby dermatologiczne

• zapalenie skóry i tkanki podskórnej w wielu chorobach

• alergie skórne

• krwiaki podskórne

• blizny skórne niekoloidowe
   

Choroby stomatologiczne

• zapalenie dziąseł

• zapalenie miazgi zęba

• krwiaki w zakresie jamy ustnej

• zapalenie ślinianek

Chirurgia

• amputacje i replantacje

• płaty skórne wolne i uszypułowane

• krwiaki i obrzęki pourazowe

• zakrzepica pooperacyjna tętnicza i żylna

• zapalenie tkanki podskórnej

• zakrzepowe zapalenia żył

• zaburzenia reinerwacji nerwów obwodowych

• zespoły uciskowe nerwów obwodowych

PRZECIWWSKAZANIA

• Anemia

• Stan po krwawieniu z górnego odcinka przewodu pokarmowego

• Ostre stany infekcyjne

• Ciężkie stadia chorób wewnętrznych.

• Ciężka alergia

• Ciąża

• Schorzenia grzybicze skóry

• Nowotwory skóry

• Głębokie ubytki skóry , owrzodzenia i odleżyny.